handel

De handelsoorlog die Amerika niet kan winnen.

In de handelsoorlog met China, kunnen Donald Trump stoere twitters niet verhullen dat de economie van de Verenigde Staten op termijn steeds meer geïsoleerd wordt. Andere landen, waaronder Europa, profiteren uiteindelijk.

Rode loper.

Keer op keer dreigt Donald Trump met het verhogen van importtarieven in de voortdurende handelsoorlog. Niet alleen voor China maar ook andere landen worden geconfronteerd met de spierballen strategie van Trump. Voor Amerikaanse bedrijven en vooral importeurs is dit slechts de helft van het slechte nieuws.  China antwoordt gematigd en doordacht. Het blokkeert niet alle import vanuit de Verenigde Staten. Strategische goederen blijven relatief ongemoeid, maar des te belangrijker is dat China zijn markt verder openzet voor andere landen, die ineens makkelijker toegang krijgen tot 1.4 miljard consumenten. Amerikaanse bedrijven missen hier de boot.

Tariefontwikkeling.

Terwijl de importtarieven voor de meeste Amerikaanse producten door China werden verhoogd met 20,7%, verlaagde China de importtarieven voor andere landen met 6,7%. De tussentijdse tarief aanpassingen van China vallen opvallend genoeg binnen de afspraken van de WTO. Wat laat zien dat Beijing behoudend maar vooral strategisch opereert.

China heeft nog geen represaillemaatregelen genomen tegen die Amerikaanse producten die nog niet waren geraakt door verhoogde importtarieven. Het kan maar China doet het niet. Het vermijdt een verdere escalatie van de handelsoorlog. Het blijkt dat $ 67,7 miljard aan Amerikaanse export – in totaal $ 154,8 miljard aan Amerikaanse export naar China in 2017 – geen enkele vergelding kent.

Strategische sectoren.

China kijkt vooral naar welke producten of sectoren van strategisch belang zijn voor haar et v.v. De landbouw sector van de Verenigde Staten wordt het hardst geraakt. De volledige Amerikaanse landbouw export van bijna 22 miljard heeft een volledige verhoging moeten verwerken. Dit geldt ook voor hout, papier en metalen producten.

Echter machines, chemie, optische en medische instrumenten zijn maar deels onderhevig aan verhoogde importtarieven. En goederen zoals vanuit de luchtvaart, farmacie en auto onderdelen amper tot niets. Ook petroleum wordt maar beperkt geraakt.

Het beleid van China is duidelijk. Goederen waarvan zij sterk  afhankelijk is, die zij niet direct kan vervangen of voor de binnenlandse economische rust noodzakelijk zijn, worden met rust gelaten.

Het tweede deel van China strategie is dat ze andere landen meer ruimte geeft. Waar Amerikaanse sojabonen met een verhoging van 28% zijn getroffen, betalen exporteurs vanuit andere landen nog maar 3% importtarief. Bij andere landbouw producten gaat om 42,5% tegen 8,9%. In deze laatste heeft China het tarief voor non-Amerikaanse producten met iets meer dan 2% verlaagd. Een duidelijk signaal naar andere landen.

Amerika verliest zijn positie.

Dit meer sporen beleid van China heeft als gevolg dat Amerikaanse bedrijven en exporteurs niet alleen hun afzet op korte termijn zien verliezen. Ze verliezen ook hun strategische positie op de markt van China. Door andere landen te bevoordelen met lagere importtarieven, wordt het voor die landen niet alleen goedkoper om hun product af te zetten in China, maar de Chinese consument zal hierdoor gaan switchen. Weg van Amerikaanse producten naar Japans, Europees, Australië etc. Op het moment dat Amerikaanse die positie en invloed bij de Chinese consument zijn kwijtgeraakt, wordt het erg lastig om dat ooit terug te winnen.

Niet alleen omdat Amerika dan afhankelijk wordt van China voorkeuren, maar ook omdat de Chinese consument geswitcht is en vooral ook omdat die consument weet welke redenen daaraan ten grondslag lag. Wie de Chinese cultuur enigszins kent, begrijpt dat Donald Trump de Verenigde Staten op zeer grote afstand zet met zijn handels oorlog.

Visserijproducten zijn hier een voorbeeld van. De Amerikaanse kreeftensector zag zijn export met 70 procent dalen nadat China zijn rietoratietarief van 25 procent op 6 juli 2018 oplegde. De zaken zijn zo slecht dat de sector federale hulp zocht, hoewel het niet in aanmerking kwam voor de subsidieprogramma’s van de Trump.  Aan de andere kant is de Canadese kreeftenexport naar China bijna verdubbeld, omdat deze profiteerde van een tariefverlaging van 3 procentpunten in 2018.

Trans-Pacific Partnership overeenkomst.

Ook heeft Trump de Zuid-Amerikaanse handels belangen ernstig geschaad door niet deel te nemen aan het CPTPP in 2017. Dit Aziatische handelsakkoord tussen Australië, Brunei, Canada, chili, Japan, Maleisië, Mexico, Nieuw-Zeeland, Peru, Singapore, en Vietnam, geeft de bedrijven binnen deze landen, zowel importeurs als exporteurs als manufacturers een duidelijk voordeel t.o.v. hun Amerikaanse counterparts, die gefrustreerd aan de zijlijn moeten toekijken hoe zijn hun markt aandeel snel zien verdampen.

Europa.

Maar niet alleen de landen in de Aziatische regio profiteren van de heroriëntering van China handelsbeleid. Ook Europese bedrijven profiteren van de lagere importtarieven en de drang van China om naar het ‘Westen’ uit te breiden. Niet alleen via de ontwikkeling van de Zijde route maar ook door toename van investeringen in Europa en het aanhalen van de banden tussen Europa en China.  Op een aantal gebieden is China al tegemoet gekomen tegen bestaande grieven vanuit Europa als het gaat om beschermen van informatie technologie door het ITA te ratificeren. Ook heeft China de tarieven op meerdere consumenten goederen verlaagd. Waar eerst maar gemiddeld 14% producten onder een lager tarief vielen, is dat in 2018 uitgebreid naar meer dan 1449 producten

Grote verliezers, kleine verliezers.

Het leidt geen twijfel dat China ook nadelen ondervind van de handelsoorlog met Amerika. Echter China is beducht om zichzelf te beschadigen, dit in tegenstelling tot Trump die niets ontziend de ene heffing naar de andere doorvoert, zonder dat daar een direct strategisch voordeel mee te behalen valt, anders dan de tegenstander proberen murw te ‘slaan’.  Zoals eerdere handelsconflicten hebben laten zien, is er nooit een winnaar. Slechts verliezers. Grote en kleine.

Aangezien Trump heffingen niet gehinderd worden door enig doordacht strategisch beleid. Trump confronteert ook andere landen, zelfs trouwe partners, met heffingen, en China anderzijds andere landen de ruimte geeft om in dit conflict de Amerikaanse positie over te nemen op de Chinese markt, raakt Amerika steeds verder achterop. De binnenlandse markt van Amerika, met name de landbouw wordt zwaar getroffen door het handelsconflict.

China weet de schade beperkt te houden en heeft substituties beschikbaar. Dat maakt dat Amerika zodirect de grote  verliezer is in deze handelsoorlog en China en de rest van de wereld de kleine. Daarmee verliest Amerika definitief haar dominante rol in de wereld economie. Want 1.4 miljard consumenten voor het blok zetten, is nooit een goed plan.