Teamwork vereist altruisme

Het bereiken van een hecht team vereist altruisme van de teamleden. Dat zij bereid zijn zich op te offeren voor de ambitie en doelstellingen van het team.

Egocentrisch versus altruisme.

In onze huidige maatschappij waarbij het draait om individuele prestaties en de burger steeds meer op zichzelf wordt teruggeworpen, lijkt altruisme een achterhaald concept. In onze huidige egocentrische constellatie is een broodnodig tegenwicht nodig. Algemeen gezien kenmerkt altruisme als onbaatzuchtig handelen. Vaak wordt het ook gezien als een vorm van morele plicht, maar in mij optiek wordt daarmee het fundament van het concept geen recht gedaan. Elke vorm van ‘plicht’ is per definitie niet onbaatzuchtig.

Indivualisering.

Onze maatschappij kent een toenemende individualisering die terug te vinden is binnen organisaties. Nog te vaak wordt gedacht dat het team optimaal functioneert als het individu optimaal functioneert. Daartoe worden persoonlijke ontwikkelings plannen opgesteld met specifieke doelstellingen en targets voor het individu.

De valkuil is dat deze POP worden beschouwd vanuit het individu en niet vanuit het team. Zoals in de logistiek bekend is, is het mogelijk dat een schakel suboptimaal ingezet kan worden om uiteindelijk de gehele keten beter te laten presteren. De prestatie van het individu dient een directe afgeleide te zijn van de team ambitie en haar afgeleide doelstellingen.

Opofferen

Een schakel in een keten suboptimaal in te zetten is een ding. Van een teamlid vragen zijn kernkwaliteiten met mate in te zetten is een geheel andere vraag. Het is vragen aan een topscorer om de bal wat vaker af te spelen in plaats van zelf te scoren. Dat vraagt opofferingsgezindheid van het individu. In een omgeving waarbij de individuele prestatie zo centraal wordt gesteld is dat  vragen om moeilijkheden binnen een team.

Horizon

Een van de redenen dat organisaties zo sterk sturen op de individuele prestatie, is de bijna obsessieve drang om zo snel mogelijk, zo goed mogelijk te presteren. Korte termijn winstdenken prevaleert boven de meer lange termijn ambities, als die al geformuleerd zijn. Een zelfde patroon zie je bijvoorbeeld ook terug binnen de politiek. De begroting moet op orde, de rest komt later. Helaas is dit een omkering van het proces.

Eusocialiteit.

Dit is een bijzondere vorm van samenwerken die eigenlijk de ultieme manier van teamwork is. Eusocialiteit is in de evolutie ontstaan als een effectieve manier om het voortbestaan van de soort te borgen. Insectenkolonies zijn hierbij uitstek het voorbeeld. De werksters in een bijenkolonie die alles opofferen om de Koningin in staat te stellen om eieren te leggen. Ook bij mierenkolonies het zelfde gedrag waarneembaar. Waarbij de verschillende groepen hun eigen specifieke rol hebben. Alles is gericht om de kolonie optimaal te laten functioneren. De individuele prestatie is daaraan geordineerd.

De mens kent in een meer losser verband een gelijkende manier van handelen.  Als individu kende de mens geen excellerende eigenschappen, als groep des te meer. Het afschermen van de verblijfplaats, samen eten zoeken en gezamenlijk zorgen voor nakomelingen.

Teamwork.

Organisaties zijn feitelijk gelijk aan levende organismes. Gelijk aan de insectenkolonie. Om het team optimaal te laten functioneren dient deze dan ook centraal te staan. De ambitie en doelstellingen van het team dienen duidelijk te zijn. Daaropaansluitend kan de indivuele bijdrage bepaald worden.

Bij het vaststellen van de individuele rollen en verantwoordelijkheden moet goed gekeken welke nodig zijn en bij welke personen dat aanwezig is. Een goede mix, diversiteit van het team is daarbij randvoorwaardelijk. Binnen organisaties ontstaat dan wel snel het probleem van de arbeidsimmobiliteit. Waar een coach van een sportteam gewoon kan wisselen, is een dergelijke mobiliteit binnen een organisatie veel moeilijker te realiseren.

Managers zullen dus meer en pro actiever moeten sturen op de kernkwaliteiten van de medewerkers [de sterke en zwakke kanten] Daarbij is het verstandig die verschillende kwaliteiten ook binnen het team te benoemen en met het team de discussie aan te gaan waar er verbetert kan worden om de teamambities te verbeteren. Zo ontstaat binnen het team transparantie en wederzijdse waardering voor elkaars bereidheid tot opoffering en bijdrage die het levert aan het team. Zo staat de spotlight niet alleen op de topscorer maar ook de middenvelder die elk gat dichtloopt en de keeper die altijd klaar staat, maar eigenlijk ‘weinig’ doet. Daarmee groeit het onderling vertrouwen binnen het team en uiteindelijk de totale teamprestatie.